Groningen – Half maart sluiten ziekenhuizen in het hele land hun deuren voor niet-spoedeisende zorg. Al meer dan vijftig ziekenhuizen hebben aangegeven mee te doen aan deze zondagsdienst, het ultieme stakingsmiddel in ziekenhuizen. Het is vrij uniek dat vakbonden FNV Zorg & Welzijn, CNV Zorg & Welzijn, NU’91 en werknemersorganisatie FBZ direct overgaan tot een landelijke ziekenhuisstaking.
De staking is een reactie op het uitblijven van een fatsoenlijke cao voor de ruim 200.000 ziekenhuismedewerkers in Nederland. De werkgeverskoepel had tot vandaag 12.00 uur de tijd om in te gaan op de eisen van de vakbonden en daarmee deze staking te voorkomen. Vanochtend vroeg liet de NVZ weten niet in te gaan op de eisen van de vakbonden, genoemd in het ultimatum.
Vechten voor een eerlijke cao
Elise Merlijn, bestuurder en cao-onderhandelaar FNV Zorg & Welzijn: ‘Dat ziekenhuismedewerkers weer moeten vechten voor een fatsoenlijke cao, ik vind het onvoorstelbaar. De ziekenhuismedewerkers staan dag en nacht klaar staan voor de patiënt. Het minste wat je mag verwachten is dat de werkgever ook klaarstaat voor zijn werknemers. Maar de werknemers kunnen fluiten naar koopkrachtbehoud en meer zeggenschap over roosters. Nee, de werkgever wil juist meer flexibiliteit en korten op vergoedingen die ziekenhuismedewerkers ontvangen, zoals de verschoven dienst-toelage.’
Inflatiecorrectie geen luxe maar noodzaak
NU’91 bestuurder Stella Salden: ‘De zorgprofessionals zijn de fundering van onze ziekenhuizen. Ze hebben recht op een salaris dat past bij de zwaarte en verantwoordelijkheid van hun vak. Tien procent inflatiecorrectie in twaalf maanden is dan
ook geen luxe, maar een noodzaak. Het is tijd voor een eerlijke cao.’
Actiecomités in ruim vijftig ziekenhuizen
In ruim vijftig ziekenhuizen zijn inmiddels actiecomités gevormd. De stakingsbereidheid is daarmee historisch hoog. De vakbonden verwachten dat het aantal actiecomités, en daarmee ook het aantal ziekenhuizen, dat aansluit bij de landelijke staking de komende weken verder toeneemt. Veel ziekenhuismedewerkers staan in de startblokken om te staken, zo boos zijn ze. FBZ-onderhandelaar Rob Koster: ‘Ze hebben een goede cao gewoon keihard nodig. Zorgwerknemers kunnen alleen kwalitatief goede zorg leveren als ze goed worden betaald en onder goede werkomstandigheden hun werk kunnen doen. Bescherming tegen een te hoge werkdruk is dan ook essentieel. Voorkomen moet worden dat nog meer werknemers de zorg willen verlaten en de werkdruk nog verder toeneemt. Goede arbeidsvoorwaarden zijn dus belangrijker dan ooit.’
Eisen vakbonden
In het ultimatum dat de vakbonden vorige week aan de NVZ stuurden eisen ze onder meer
een loonsverhoging van 10% voor één jaar en 100 euro bruto per maand. Ook willen de bonden dat werknemers die met het openbaar vervoer reizen de volledige reiskosten vergoed krijgen. Datzelfde geldt voor parkeerkosten.
Verder moet de onregelmatigheidstoeslag betaald worden over het volledige uurloon, waarbij ook de hogere salarisgroepen niet meer uitgesloten worden. Ook moet de werknemer het recht krijgen op onbereikbaarheid, op momenten dat hij of zij niet is ingeroosterd. Daarnaast willen de vakbonden dat de wensen van de werknemers leidend zijn voor de vaststelling van het basisrooster en moet de werknemer eerste keuze hebben.’ Joost Veldt, bestuurder CNV Zorg & Welzijn: ‘De werkdruk in de ziekenhuizen is enorm hoog. Dat vraagt heel veel van mensen. Werknemers hebben het idee dat ze steeds maar klaar moeten staan voor het werk, en dit trekt een enorme wissel op hun privéleven. Wij willen dat werknemers zelf regie krijgen over wanneer ze werken. Dat is hard nodig om te voorkomen dat de mensen de zorg de rug toekeren. Werknemers houden het anders gewoon niet vol.’
Ruim 200.000 werknemers
De cao Ziekenhuizen geldt voor ruim 200.000 werknemers in ziekenhuizen en revalidatiecentra. Nederland telt 65 ziekenhuizen en 14 revalidatiecentra, waarvan een aantal met meerdere vestigingen. De cao ziekenhuizen liep af op 31 januari 2023.