Landelijk – Het stopzetten van de automatische persalarmering waar minister Yesilgöz (Justitie en Veiligheid) per 1 april voor pleit, heeft niet alleen grote gevolgen voor de onafhankelijke nieuwsgaring schrijft Villamedia.
Ook staat de toekomst van veel 112-verslaggevers op het spel, zo blijkt uit een rondgang van Villamedia langs verschillende regio’s. ‘Ik zal hierdoor 90 procent van mijn inkomen verliezen. Geef politieperskaarthouders een alternatief.’
In december schrijft minister Yesilgöz (Justitie en Veiligheid) aan de Tweede Kamer dat meldkamers moeten stoppen met het automatisch waarschuwen van journalisten en fotografen. Het zogeheten persalarm wordt verstuurd bij grote incidenten die mogelijk interessant zijn voor nieuwsmedia. Journalisten die erop geabonneerd zijn, krijgen gelijktijdig met hulpdiensten via een pieper een bericht over zo’n incident. Volgens Yesilgöz is er geen wettelijke basis voor het systeem en gaat het in strijd met bestaande wetgeving op het vlak van privacy en medisch beroepsgeheim.
Beroepsorganisatie NVJ is ontdaan over het voorgenomen besluit om de persalarmering vanaf 1 april 2023 stop te zetten. Samen met het Genootschap van Hoofdredacteuren en het ANP stuurden ze een brief naar de minister waarin zij hun ernstige zorgen uitspreken. ‘Als wij als journalisten dingen niet weten, domweg omdat er geen melding van wordt gemaakt, dan kunnen we er ook niet over berichten’, stelt Paul Teixeira, van de NVJ. De stopzetting zal ook grote economische gevolgen hebben, vertellen meerdere 112-verlaggevers uit verschillende regio’s aan Villamedia.
‘Waar is de persvrijheid?’
‘Als de stopzetting doorgaat dan kan ik in principe mijn huis gaan verkopen. Negentig procent van mijn inkomen bestaat uit 112-werk’, vertelt journalist Stephan Bekooij (28). In de Bollenstreek doet hij al dertien jaar lang verslag van calamiteiten als verkeersongelukken en steekincidenten voor onder andere het Leidsch Dagblad.
Op zijn pieper krijgt Bekooij via het P2000-systeem – gelijktijdig met de hulpdiensten – meldingen van incidenten binnen. Daarin geeft de meldkamer het type melding, een woonplaats en een straatnaam. Huisnummers worden al een aantal jaar niet meegestuurd vanwege privacy. Binnen een halve minuut zit Bekooij op zijn scooter richting het incident. Vanwege het wegnemen van het persalarm is hij onzeker over zijn toekomst als onafhankelijk journalist. ‘Hoe kan ik mijn werk nog fatsoenlijk doen zonder deze meldingen?’, vraagt hij zich hardop af.
REACTIE 112Groningen Martin Nuver, eigenaar
Ook Martin Nuver (48) die al meer dan jaar 30 jaar het 112-nieuws in en rondom Groningen verslaat, ziet het somber in. ‘Vanaf 1 april zijn wij afhankelijk van wat hulpdiensten naar buiten brengen. Waar is de persvrijheid?’ Het zal volgens Nuver betekenen dat hij en zijn collega’s hun journalistieke werk moeilijk of soms zelfs niet kunnen uitvoeren.
Eigen aanvulling: Sommige persbureau`s stoppen 1 februari 2023 al hoorde ik. Op deze site komen minder items en meer stockfoto’s. We zijn afhankelijk van persvoorlichters, er komt alleen maar informatie naar buiten van dat zij willen, dat vinden wij niet goed! Dit jaar, Juni 2023, bestaan we 20 jaar, we willen graag nog minimaal 20 jaar door! Martin Nuver, eigenaar 112Groningen legt zich er niet zomaar bij neer, anders verzin hij wel weer wat anders om toch nieuwsberichten te krijgen.
‘Geef politieperskaarthouders een alternatief’
Zowel Bekooij als Nuver pleiten voor een alternatief voor politieperskaarthouders. Bekooij: ‘Het is goed om het openbare P2000-systeem er voor hobbyisten en ramptoeristen uit te halen, zij hebben niks te zoeken bij deze incidenten. Maar geef journalisten met een politieperskaart een alternatief zoals een gecodeerde pieper. Hoe kunnen wij anders burgers blijven informeren van bepaalde calamiteiten?’
Bart Meesters (34) die achttien jaar werkt als persfotograaf in de omgeving Den Bosch legt als eventuele oplossing de ‘PreCom pager’ voor. Als vrijwilliger bij de brandweer maakt hij hier al gebruik van. Het is een pieper waar ook een simkaart in zit waarmee vanuit de meldkamer berichten in sms-vorm naar andere piepers kunnen worden verstuurd. ‘Zo ontvangen politieperskaarthouders heel gericht meldingen en kunnen de P2000-sites worden opgedoekt. Zodat mensen die niks te zoeken hebben bij incidenten ook geen meldingen en locaties meer kunnen zien.’
Ook zijn beroepsgroep wordt wel eens gezien als ramptoerist, vertelt Meesters. Hij vindt het belangrijk om aan te geven dat hij altijd rekening houdt met de situatie waarin hij zich begeeft. ‘Als wij ergens aankomen en wij zijn als eerste, wat hier met enige regelmaat gebeurt, dan is het niet dat wij onze fotocamera pakken en snel wat foto’s schieten. Als het nodig is, verleen ik te allen tijde hulp.’
Yeşilgöz gaat met NVJ in gesprek
Als het besluit van de minister doorgaat en er komt geen alternatief, betekent het dat veel persfotografen ander werk kunnen gaan zoeken, vertelt Meesters. ‘Mijn inkomen is, net als bij collega’s, volledig gebaseerd op deze meldingen. Ik hoop dat er snel meer duidelijk wordt over een eventueel alternatief zodat we ons vak niet hoeven op te geven.’
Thomas Bruning van de NVJ en twee leden van het Genootschap van Hoofdredacteuren (Gert-Jaap Hoekman, hoofdredacteur NU.nl en Corine de Vries, hoofdredacteur regionale dagbladen bij Mediahuis NL) gaan op 21 februari in gesprek met minister Yeşilgöz in de hoop dat ze samen tot een oplossing komen voor het stoppen van persalarmeringen.