Ook de schade en het (tijdelijke) gemis van de fiets zorgt ervoor dat mensen zich echt slachtoffer voelen. Daarom pakt de Groningse politie deze vorm van criminaliteit op een slimme manier aan. Bert Holthof, wijkagent in Groningen, heeft veel expertise op dit terrein opgebouwd. Het slachtofferschap bij mensen maakt dat hij binnen zijn werk graag aandacht geeft aan de opsporing van fietsdieven. Lees hier zijn mooie verhaal over een jarenlang onderzoek waar samenwerking met partners, kennis van zaken en resultaten centraal staan:
‘In 2015 en 2016 werd het centrum en de omliggende wijken in Groningen geplaagd door een forse toename van het aantal fietsdiefstallen, vooral nieuwe fietsen. Ik zag dat het vooral ging om A-merken zoals Gazelle, Batavus en Koga Miyata. De nieuwwaarde van zo’n fiets ligt ruwweg tussen 700 en 3000 euro. Zodoende gaf ik meer aandacht aan deze ergerlijke vorm van criminaliteit. Het onderzoek begon eind 2015 met een controle van de Duitse Autobahn-polizei bij Frankfurt an der Oder. In de laadruimte van een bestelwagen uit Polen troffen zij 26 vrijwel nieuwe en dure fietsen aan. Ik kon al snel vaststellen dat deze fietsen in korte tijd waren gestolen in en rond het centrum van Groningen. De twee Poolse inzittenden werden door de Duitse agenten politie uiteindelijk uitgeleverd aan Nederland.
Beide verdachten werden gehoord en zij bleven een tijd vastzitten. Een 38-jarige Pool werd in deze zaak aangemerkt als ‘hoofdverdachte’. Na de arrestatie van beide Polen viel mij een scherpe daling op van het aantal diefstallen van nieuwe en dure fietsen in Groningen. Ik combineerde alle gegevens over deze zaak. Zo kreeg ik het vermoeden dat beide verdachten deel uitmaakten van een groep criminelen, die zich bezighield met georganiseerde en grensoverschrijdende criminaliteit. Ook vermoedde ik dat de gestolen fietsen tijdelijk ergens werden opgeslagen. Ik denk dan aan een garagebox, schuurtje of kelder. Om later de fietsen met een bestel- of vrachtwagen via Duitsland naar Polen te transporteren. Het is dan best frustrerend dat beide verdachten geen enkele helderheid over hun werkwijze wilden geven. De verdachten kwamen uiteindelijk weer vrij. In 2016 ontstond opnieuw een piek fietsdiefstallen. Ook nu ontdekte ik dat het meestal ging om dure fietsen. Na uitvoerig onderzoek en dankzij tips van oplettende burgers volgden eind oktober 2016 twee aanhoudingen. Dat gebeurde tijdens een politieactie in Groningen Zuid.
Een 28-jarige Pool werd op heterdaad gepakt voor fietsdiefstal. Zijn medeverdachte, de 38-jarige Pool die ook al in 2015 was gearresteerd, kon later worden opgespoord. In een garagebox in Groningen-Zuid vonden we 13 nieuwe recent in Groningen gestolen fietsen. Prachtig dat ik met mijn collega’s de eigenaren blij kon maken door hun fietsen terug te geven. Het is echt een kick dat we voor zo’n 10.000 euro aan fietsen konden traceren en afpakken van de daders. Helaas lieten beide verdachten ook nu niets los over de diefstallen, (mede)daders of de organisatie achter deze zaken. Daar moet je het dan mee doen. De Polen kwamen weer vrij op vrije voeten. Een maand later was het bij een controle tussen Bad Nieuweschans en Bunde weer raak. In een bestelbus met daarin twee Polen -waaronder de 38-jarige man- lagen acht nieuwe fietsen. Deze waren kort daarvoor in Groningen gestolen. De aanhoudingen vonden in Duitsland plaats en dus werden de verdachten na verhoor vrijgelaten. Wel kwam er voor beide mannen een Europees arrestatiebevel.
In februari 2017 trof de Duitse politie de eerste verdachte, een 37-jarige man aan. De hoofdverdachte liep pas in maart van dit jaar in Berlijn tegen de lamp. Ik ben trots op de aanpak van deze Poolse fietsendieven, omdat het aantal diefstallen in 2017 en 2018 fors is gedaald. Vooral de daling van de diefstal van duurdere fietsen (A-merken) is spectaculair te noemen. Dat paste vanzelfsprekend naadloos bij ons onderzoek, omdat deze Poolse verdachten het vizier op duurdere fietsen gericht hadden. Het aantal fietsdiefstallen in het centrum van Groningen daalde van 2250 (in 2016) naar 1350 (in 2017). Maar liefst 900 aangiften fietsdiefstal minder! Zo heb ik met enkele collega’s veel slachtoffers van fietsdiefstal weten te voorkomen. Uitgaande van een waarde van zeker 500 euro per fiets (de werkelijke waarde ligt veel hoger) scheelt dit ook nog eens jaarlijks zo’n 4 tot 5 ton aan schade! En daar doe ik het als politieman heel graag voor!
Dit jaar staat de teller van aangiften fietsdiefstal op zo’n 550. De dalende trend lijkt zich dus voort te zetten! Deze zaak kenmerkt zich volgens mij door klinkende resultaten! Een combinatie van verstand hebben van nieuwe fietsen (merk en type), goed luisteren naar tips van burgers en samenwerken met partners (o.a. grensoverschrijdende politieteam, fietsbranche en Openbaar Ministerie). Een mooi gevolg is dat deze verdachten zich sinds de laatste aanhoudingen niet meer in Groningen en omgeving hebben laten zien. Als je bedenkt dat dit onderzoek gedaan is naast vele andere belangrijke zaken, dan is het effect van onze acties groot geweest. Geweldig om de blije en verraste gezichten van de slachtoffers. Vooral toen zij hoorden dat hun fiets was teruggehaald vanaf de Poolse grens. Zo zaten de fietsen van een officier van justitie, een politieagent en de vrouw van een wijkteamchef er tussen!
Bert Holthof, politie.