Serious Crime Taskforce leidt tot structurele samenwerking

De SCTF is één van de gezamenlijke projecten die onder de vlag van het Financieel Expertise Centrum (FEC) tot uitvoering komt. Als lid van de FEC-raad is politiechef Gery Veldhuis verantwoordelijk voor het SCTF-project. Hij is zeer te spreken over wat is begonnen als een pilot en nu een permanent karakter heeft gekregen. ‘De SCTF is een schoolvoorbeeld van hoe je door informatie met elkaar te delen als publieke en private partners de criminaliteit een slag kunt toebrengen.’

Zware georganiseerde criminaliteit

De SCTF is, als publiek-privaat samenwerkingsverband met een focus op de aanpak van zware georganiseerde criminaliteit, wereldwijd uniek. Andere landen zoals Engeland en Australië kennen soortgelijke samenwerkingsverbanden maar die richten zich niet op de zware georganiseerde criminaliteit. Jeroen Poelert – plaatsvervangend hoofd Dienst Landelijke Recherche – is betrokken bij de coördinatie van het project: ‘De samenwerking in SCTF-verband maakt het voor politie en FIOD mogelijk om – in afstemming met het OM – namen van adviseurs of rechtspersonen die in beeld zijn door te geven aan de deelnemende banken. De banken kunnen die namen op hun beurt weer koppelen aan bepaalde ongebruikelijke transacties. Wanneer de gegevens over die transacties worden teruggeleverd aan politie en FIOD, kunnen die een zaak beginnen’.

Belangrijk hierbij is dat het om subjecten gaat tegen wie nog geen concrete verdenking bestaat. ‘Dus tegen wie wel vermoedens bestaan, maar nog geen onderzoek loopt’, aldus Poelert. Het delen van informatie binnen SCTF-verband zit juridisch goed in elkaar: er ligt een convenant en artikel 20 WPG-besluit aan ten grondslag, goedgekeurd door de ministeries. Het selecteren van de in te brengen informatie gebeurt door de politie en FIOD onder gezag van het Openbaar Ministerie. Op deze wijze kan de meldketen zorgvuldig, effectief en gericht worden benut in de strijd tegen ondermijnende criminaliteit.

Facilitators

Politie, OM, FIU en FIOD werken in de SCTF samen met de aangesloten banken ABN AMRO, ING, Rabobank en de Volksbank aan een effectieve aanpak van criminele financiële facilitators. Jeroen Poelert: ‘Je kunt echt wel stellen dat de Nederlandse georganiseerde misdaad op sommige vlakken behoorlijk professioneel te werk gaat. Dan doel ik met name op de facilitators of brokers van de georganiseerde criminaliteit, die grote misdaadondernemers helpen met excessief geweld, corruptie en witwassen.’

Dit doen zij bijvoorbeeld door ingewikkelde eigendomsstructuren op te zetten, maar er wordt ook gebruik gemaakt van grote netwerken van money mules en katvangers. Zware criminelen kunnen op deze manier hun transacties goed verhullen, wat het vaak zeer lastig maakt achter hun identiteit te komen. De samenwerking in SCTF-verband kan daarom een groot verschil maken in het onderzoek naar deze criminelen.

Resultaat

De SCTF-samenwerking is een van de projecten die binnen het FEC is vormgegeven. Als samenwerkingsverband tussen autoriteiten met een toezicht-, controle-, vervolgings- of opsporingstaak in de financiële sector heeft het FEC een rol in de versterking van de integriteit van deze sector. Dit doet het FEC onder meer via publiek-publieke en publiek-private samenwerkingsprojecten. De SCTF heeft sinds de start in 2019 al verschillende successen behaald. Zo heeft de samenwerking geleid tot verschillende onderzoeken, honderden verdachte transacties, maar ook aanscherpte procedures in het bankwezen. Daarnaast wordt binnen de taskforce veel belangrijke kennis opgedaan over fenomenen, bijvoorbeeld over hoe en waar ondergronds bankieren verweven raakt met de legale financiële sector. Nu de samenwerking binnen de SCTF een structureel karakter heeft gekregen, hebben politie, OM, FIOD, FIU en de betrokken banken de ambitie deze ontwikkelingen in de toekomst verder uit te bouwen.