Landelijk – Een specifieke groep patiënten met een ernstige afweerstoornis kan met een derde vaccinatie mogelijk een betere bescherming krijgen tegen het coronavirus. Het gaat om patiënten die onder behandeling zijn van een medisch specialist voor een specifieke aandoening of bepaalde medicijnen voorgeschreven krijgen. Dat schrijft de Gezondheidsraad in een nieuw advies dat vandaag is aangeboden aan minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).
Vanaf oktober krijgt deze selecte groep patiënten een uitnodiging voor een derde vaccinatie via hun medisch specialist in het ziekenhuis. De prik wordt gezet bij een GGD-priklocatie. Een booster voor de algemene bevolking, als oppepper van eerdere vaccinaties, is nu nog niet nodig, ook niet voor ouderen. Het RIVM houdt de bescherming door vaccins tegen corona nauwlettend in de gaten. Zodra nodig, staan de GGD en het RIVM paraat voor een boostercampagne.
Het is goed nieuws dat de booster voor de algehele bevolking nu nog niet nodig is. De effectiviteit van de vaccins is ook voor ouderen en tegen de deltavariant heel hoog en laat nog geen afname zien in de bescherming tegen ernstige ziekte. De vaccins bieden 95 procent bescherming tegen ziekenhuisopname en 97 procent tegen IC-opname. De Gezondheidsraad adviseert dat het RIVM de opnamedata van ziekenhuizen, de situatie in verpleeghuizen en studies in het buitenland continu intensief in de gaten houdt. Mocht een daling in bescherming geconstateerd worden, dan kan er snel gehandeld worden. Minister De Jonge neemt het advies over.
Voor het terugdringen van IC-opnames is het belangrijker dat de vaccinatiegraad stijgt dan het geven van een booster. Dit geldt wereldwijd. Daarom doneert Nederland vaccins die hier niet worden gezet.
Verschil derde prik en booster
De derde prik voor een selecte groep patiënten met een ernstige afweerstoornis is iets heel anders dan een boostervaccinatie. Een derde prik is een onderdeel van de basisvaccinatie die normaal uit twee prikken of één prik bestaat (in het geval van het Janssen-vaccin). Zo’n extra prik in de basisserie kan sommige mensen helpen een goede afweerrespons te bereiken. Een booster is daarentegen een oppepper voor mensen die na één (in het geval van het Janssen-vaccin) of na twee prikken voldoende bescherming opgebouwd hebben tegen corona maar bij wie de immuniteit na verloop van tijd is afgenomen. Dit laatste houdt het RIVM dus continu goed in de gaten. Het zou kunnen zijn dat een afname pas optreedt na een langere periode.
Wie krijgen een derde prik?
Er zijn een paar groepen patiënten met een ernstige afweerstoornis die na twee vaccinaties onvoldoende afweer opbouwen tegen COVID-19. Voor deze specifieke patiëntengroepen kan een derde prik helpen een betere bescherming te bereiken. Zij ontvangen vanaf oktober binnen enkele weken van hun eigen behandelend medisch specialist een uitnodiging voor een derde vaccinatie. Daarna kunnen zij bij de GGD een afspraak maken voor hun derde vaccinatie. Op de site van het RIVM is een exacte lijst te vinden waarop staat om welke patiënten met welke ernstige ziekten en aandoeningen het gaat. Naar verwachting gaat het om circa 200.000 tot 400.000 mensen, allen onder behandeling van een medisch specialist.
Hoe is de lijst bepaald?
Het RIVM heeft de afgelopen weken in een werkgroep aan medisch specialisten gevraagd bij wie een derde vaccinatie een betere bescherming tegen corona kan geven. Deze medisch specialisten behandelen patiënten met een ernstig verzwakt immuunsysteem, als gevolg van een specifieke aandoening of bepaalde medicijnen. Hun advies is onder andere gebaseerd op resultaten van acht aanvullende medische onderzoeken die bij verschillende patiëntengroepen in diverse ziekenhuizen zijn uitgevoerd. De onderzoeksresultaten laten zien dat een deel van de mensen met een ernstige afweerstoornis na een eerste en tweede prik onvoldoende antistoffen tegen COVID-19 aanmaken. De verwachting is dat een deel van die patiënten na een derde vaccinatie wél voldoende antistoffen kan aanmaken.
Na een derde vaccinatie zullen niet al deze mensen met een ernstige afweerstoornis goed beschermd zijn. Het is op dit moment niet goed te voorspellen voor wie dat geldt. Het RIVM houdt dit goed in de gaten. Daarom is het heel belangrijk dat andere personen in het huishouden van deze patiënten zich laten vaccineren.
Wie wil weten welke patiënten in aanmerking komen voor een derde vaccinatie, kan het beste kijken naar deze lijst op de site van het RIVM.
Het advies van de Gezondheidsraad is hier te vinden.
Foto's
