Zoals het Gronings dialect, de Martinitoren, het Groninger Museum en FC Groningen bijdragen aan een en hetzelfde gevoel van Groningen. Het is wel een gebouw met nieuwe risico's, vertelt directeur Dirk Nijdam. “We gaan dan ook zeker oefenen met de brandweer.”
Op weg naar het dak van het Forum steekt Nijdam (49) zijn enthousiasme niet onder stoelen of banken. Over de spectaculaire entree met tribune, die zicht biedt op een elf meter breed scherm. “Stel je loopt in de stad en er wordt een belangrijke voetbalwedstrijd uitgezonden. Grote kans dat je die hier dan kan bekijken.” Maar ook over de inrichting van de Openbare Bibliotheek, de bioscoopzalen en de expositieruimte, de chillruimte voor de jongste en de gameplekken voor de iets oudere jeugd. Ook over de kantoorruimte van de eigen organisatie met ruim honderd medewerkers, waarvan de helft dagelijks in het Forum werkt, is hij erg enthousiast. En niet te vergeten de horeca, die tot in de kleine uurtjes open zal blijven, ook als menigeen al op een oor ligt. Iedereen moet zich er thuis voelen, zeven dagen per week.
Nijdam vertelt in sneltreinvaart over geschiedenis, ontwerp en bouw van Forum Groningen. En ook over de risico's die zo'n gebouw in de binnenstad met zich meebrengt. “Een van de risico's is dat je niet precies weet wat de risico's zijn. Daar kom je voor een deel achter als je open gaat. Het is natuurlijk een hoog, groot gebouw voor een heel breed publiek en dat is niet zonder gevaar”, zegt de directeur, die voorgaat op de roltrappen die als dikke spaghettislierten de etages van het Forum met elkaar verbinden. Drie architecten hebben zich over het interieur van het spectaculaire ontwerp van NL Architects gebogen. Daardoor krijgt elke verdieping een heel eigen smoel, die zich moet verhouden tot de strakke lijnen die het Forum kenmerken.
Met alles rekening gehouden
Bij de bouw is rekening gehouden met het aardbevingsrisico. “Ik was bang dat de functionaliteit aangetast zou worden, dat links en rechts palen en muurtjes zichtbaar zouden worden. Maar eigenlijk is het vrijwel geheel opgelost met een verstevigde basisconstructie en met wat dikkere bouten en moeren, die in de constructie zijn weggewerkt. De gemiddelde bezoeker ziet niet dat het aardbevingsbestendig is.” Overigens is het Forum een gasloos gebouw. De gasbuis die op de begane grond in de ontvangstbalie is verwerkt is een knipoog van de architect.
Maar wat als zich een calamiteit voordoet in het Forum? “We hebben simulaties laten maken om zo nauwkeurig mogelijk in te schatten hoe mensen zich door een vol Forum bewegen. Wat zijn de typische patronen, hoe ga je daarmee om? We hebben ons licht ook opgestoken bij het UMCG, maar ook bij een enigszins vergelijkbaar gebouw als Tivoli/Vredenburg in Utrecht.
Uit de laatste simulatie kwam dat bij een calamiteit in een vol gebouw iedereen op tijd buiten kan komen. Maar uiteraard gaan we dat ook oefenen met Brandweer Groningen op het moment dat de gemeente Groningen het gebouw heeft opgeleverd.”
“Alle toeristen gaan erheen”
“Ik moet zeggen dat ik steeds meer van het gebouw ben gaan houden, ook hoe het op deze plek staat. Het contrast tussen oud en nieuw, laag en hoog, strak en chaotisch. Het gebouw doet iets met de omgeving en dwingt je er iets van te vinden. Is het mooi of lelijk? Maar wat zoek je zelf op in het buitenland? Gebouwen die te groot, te duur, te gek zijn. Alle toeristen gaan erheen. En als je naar de buren van zo'n gebouw gaat, zeggen ze allemaal: wie dit ooit bedacht heeft is knettergek. Hoe dan ook, als stad steek je wel even je nek uit. Spraakmakend word je niet met middelmaat. Je zet het gebouw er ook neer om je te laten zien als stad. Eerst stond hier een stinkende parkeergarage, laten we wel wezen.”
Eenmaal op de tiende verdieping spreidt Nijdam zijn armen. “Kijk dan, als je Stad en Ommeland wil zien moet je een rondje om de Martinitoren lopen. Hier kun je alles overzien als je om je as draait. En ook hier denken we weer aan de veiligheid. De glazen balustrades zijn heel dik en hoog, zodat je veilig van het uitzicht kunt genieten.”
Dat moet je gezien hebben!
Nijdam kan niet wachten tot het gebouw op vrijdag 29 november officieel wordt geopend, de confrontatie met het publiek. “Het Forum is voor mij geslaagd als de Groningers voelen: we hebben iets gekregen waar we echt wat aan hebben, iets waarvan we soms niet eens wisten dat de stad het nodig had, ook omdat de wereld verandert. Wil je buitenshuis werken omdat dat handig is, of studeren op een plek met goede wifi? Een plek waar meer verdieping is, meer uitleg, meer toelichting bij de dingen die in de samenleving gebeuren? Dat willen we bieden met het Forum. En tegelijkertijd willen we inspiratie bieden. Het is geslaagd als Groningers het gebouw over twee, drie jaar hebben omarmd en ze hun gasten meteen meesleuren naar het Forum, want dat moet je gezien hebben. Dan zijn we goed bezig.”
Dit is een artikel uit onze GRIP van september. Bekijk GRIP_ nummer 13 helemaal.
Foto's
