Hittegolf: zo ga je slim om met de extreme hitte

Om ervoor te zorgen dat jij het tijdens extreem hete dagen wat aangenamer hebt, hebben wij wat tips op een rij gezet. Zo houd je het hoofd koel(er) tijdens die hittegolf. En benieuwd naar wat het verschil is tussen gewoon een paar dagen heel warm en een hittegolf, en naar wanneer er daadwerkelijk hittegolven zijn geweest in Nederland? Dat vertellen we je ook.

Sprake van echte hittegolf of niet?
Een hittegolf is een periode waarin de temperatuur uitzonderlijk hoog ligt. De exacte definitie van een hittegolf verschilt per land. In Nederland is de definitie van een hittegolf: een periode waarin de temperatuur minimaal 5 dagen achter elkaar 25 °C of hoger is, waarvan op z’n minst 3 dagen met een temperatuur van 30 °C of hoger.

Deze temperatuur wordt gemeten in het weerstation in De Bilt. Daar zit het KNMI én omdat De Bilt in het midden van Nederland ligt, geeft de temperatuur daar een redelijk gemiddelde van de temperatuur in de rest van Nederland. Alleen als er in De Bilt sprake is van een hittegolf, noemt het KNMI het een landelijke hittegolf. Wordt er op een andere plek in het land een hittegolf gemeten? Dan wordt dit een regionale hittegolf genoemd. Regionale hittegolven komen vooral voor in Brabant en Limburg. Dagen met een temperatuur van 30 °C of hoger worden door het KNMI tropische dagen genoemd.

Hittegolf Nederland
Vorig jaar werd er twee keer een hittegolf gemeten; van 15 juli tot en met 27 juli én van 29 juli tot en met 7 augustus. We krijgen niet elk jaar te maken met een hittegolf. De keer daarvoor dat erg een hittegolf werd gemeten, was in 2015. Sinds 1911 zijn er tot nu toe 26 officiële hittegolven geweest in Nederland.

Duur hittegolf
Een hittegolf duurt dus minimaal 5 dagen, maar vaak duurt een hittegolf wel langer. Gemiddeld ruim 9 dagen zelfs. De langste hittegolf sinds 1911 was in 1975 en hield maar liefst 18 dagen aan, bijna drie weken dus. Dat is natuurlijk al een tijd geleden. Maar vorig jaar duurde de hittegolven ook vrij lang. De eerste duurde 13 dagen en de tweede 10 dagen. Tussen die twee hittegolven zat maar één dag. Als het die ene dag ook warmer dan 25 graden was geweest, was de hittegolf vorig jaar de langste sinds 1911 geweest.

Tips tegen warmte
Extreme warmte vindt bijna niemand fijn. Bij risicogroepen, zoals senioren, kinderen en chronisch zieken, kan deze warmte zelfs voor ernstige gezondheidsklachten zorgen. Wij hebben wat tips tegen warmte voor je op een rij gezet om het je wat comfortabeler te maken bij extreme hitte.

 Huis koel houden

• Laat alle ramen, deuren en gordijnen overdag zo veel mogelijk dicht. Zo komt de warmte van buiten niet naar binnen. Zet als het ’s avonds wat is afgekoeld juist de ramen en deuren open, zodat het kan doortochten.
• Heb je een zonnescherm? Doe deze dan overdag naar beneden. Dit zorgt ervoor dat de zon niet fel op de ramen staat en dat er schaduw ontstaat op de buitenmuren van je woning. Hierdoor blijft je huis koeler.
• Planten kunnen ook zorgen voor verkoeling. Zo kun je planten tegen de muur aan laten groeien of een boom plaatsen die zorgt voor schaduw.
• Zet alle elektrische apparaten in huis die je niet gebruikt uit. Deze zorgen namelijk voor extra warmte in huis. Daarnaast zorgt dit sluipverbruik ook nog eens voor een hoger energieverbruik.
• Schaf een ventilator aan in plaats van een airco. Een ventilator is namelijk een stuk energiezuiniger. Een airco verbruikt zo’n 160 tot 430 kWh per jaar, afhankelijk van het type aircosysteem. Omdat een airco veel stroom slurpt, ben je hier ook een stuk meer energiekosten aan kwijt. Namelijk zo’n € 30,- tot € 85,- euro per jaar. Je kunt natuurlijk energie vergelijken om je energiekosten te verlagen, maar het hoge stroomverbruik van een airco is ook slecht voor het milieu. Daarbij bevatten de koelmiddelen in aircosystemen vaak HFK’s. Dit zijn koolwaterstoffen die sterk bijdragen aan het broeikaseffect. Een ventilator is een stuk milieuvriendelijker en verbruikt ongeveer 15 kWh per jaar, dat kost je maar zo’n € 3,- per jaar aan energie.
• Zet je een ventilator aan, plaats deze dan bij het raam zodat de frisse lucht naar binnen wordt geblazen. Of zet een aantal flessen met bevroren water voor de ventilator. Hierdoor is de lucht die de ventilator verspreidt koeler.
• Wil je toch graag een airco aanschaffen? Ga dan voor een airco met een splitsysteem en energielabel A+. Gebruik de airco niet te vaak en zet de temperatuur niet onnodig laag.
• Warmte stijgt naar boven. Beneden is het dus vaak koeler dan boven in de woning. Slaap je boven, dan kun je overwegen om tijdelijk beneden te gaan slapen.
• Binnen koken zorgt voor meer warmte in huis. Goed excuus dus om buiten de barbecue aan te zetten. Of maak een frisse zomerse salade – zo bespaar je ook nog op het gas- (of stroom)verbruik.

Oververhitting voorkomen

• Drink genoeg water. Tenminste twee liter per dag. Ga je de deur uit? Zorg er dan voor dat je altijd een flesje water bij je hebt.
• Zoek de schaduw zo veel mogelijk op en smeer je goed in met zonnebrandcrème.
• Draag luchtige kleding en bescherm je hoofd met een pet of een hoed.
• Beperk fysieke inspanning tot de koelere momenten van de dag.
• Heel heet en behoefte aan een koude douche? Douche lauw in plaats van koud. Een koude douche zorgt er namelijk voor dat je bloedvaten vernauwen, waardoor de warmte minder goed afgevoerd kan worden. De overgang van een lauwe douche naar warm weer is minder extreem dan de overgang van een koude douche naar warm weer.
• Ga met je voeten in een teiltje met koud water zitten of houd je polsen onder de koude kraan. Op je voeten en polsen zit de hoogste concentratie van poriën, waardoor je via deze plekken gemakkelijk veel warmte kwijtraakt. Door deze plekken te koelen, gaat je hele lichaamstemperatuur (tijdelijk) omlaag.

Auto verkoelen

• Geen airco in de auto? Zet dan het raam naast de bestuurder en het raam hier schuin achter open. Zo kan het goed doortochten.
• Maak gebruik van zonneschermen. Je kunt kleine zonneschermen met zuignappen op de achterramen plaatsen. Plaats een reflecterend zonnescherm op de voorruit als je de auto parkeert.
• Zet je auto in de schaduw. Bedenk je hierbij ook waar de zon staat als je weer vertrekt.
• Neem genoeg pauzes tijdens lange autoritten. Dit zorgt ervoor dat de motor niet oververhit raakt. Daarnaast zorgt hitte ook voor een slechtere concentratie, dus is het voor jezelf ook belangrijk om voldoende pauzes te nemen.
• Auto afkoelen door hier koud water overheen te gooien? Geen goed idee. Het temperatuurverschil kan ervoor zorgen dat je lak breekt.

Het is nog maar de vraag of we echt te maken krijgen met een officiële landelijke hittegolf. Hiervoor moet de temperatuur in De Bilt minimaal drie dagen 30 °C of hoger zijn. Afgelopen zondag was de temperatuur al 28,5 °C. En ook de komende week zal het warm worden. Je weet vooraf uiteindelijk nooit hoe warm het daadwerkelijk wordt; het weerbericht is slechts een voorspelling. Wat we wel weten, is dat de weerberichten op dit moment heel warm weer voorspellen. Als je onze tips goed opvolgt, kun jij jezelf, je woning en je auto een heel stuk makkelijker koel houden.

Zie